Stemmingsproblemen algemeen
In dit artikel
Inhoudsopgave
Artikelen in deze categorie
Stemmingsproblemen algemeen
Ik ben altijd te laag
Meestal ligt dat aan de speler zelf. Een contante juiste ademsteun en embouchure kunnen voor de niet volleerde fagottist een probleem zijn.
Let op. De meeste fagotten hebben de neiging om te hoog in de laagte te zijn en te laag in de hoogte.
Verdere oorzaken kunnen zijn een te slap riet, een slecht sluitend instrument en/of slecht passende tappen. Mocht dat niet het probleem zijn kan het zijn dat de fagot zelf te laag is ten opzichte van het orkest of andere medespelers.
Wat dan te doen?
Inkorten aan het begin van de buis geeft effect over het hele instrument!
Stap 1: Het es helemaal inschuiven en een korter es gebruiken. Dit lost in 90% van de gevallen het probleem op.
Stap 2: Het riet iets verder uitruimen zodat deze 2 mm verder op het es schuift.
(Let op. Te ver uitruimen kan instabiele noten geven.)
Stap 3: Een riet maken met een kortere schacht. Als je zelf rieten maakt gebruik hout 28-32-32-28.
Stap 4: Technische oplossingen (zie afraders) waarmee, zelfs de reparateur heel terughouden moet zijn.
Afraders
Daarbij zijn goede essen te waardevol om er aan te zagen. Een korter es aanschaffen is dan de beste oplossing.
Ik ben altijd te hoog
Net zoals je altijd te laag bent ligt het verschijnsel altijd te hoog vrijwel altijd aan de speler zelf. Een te stijf embouchure of een te stijf riet.
Mocht dat niet het probleem zijn kan het zijn dat de fagot zelf te hoog is ten opzichte van het orkest of andere medespelers.
Wat dan te doen?
Stap 1: het es uittrekken. Kan, maar de luchtkamer die ontstaat tussen het es en de vleugel kan turbulentie veroorzaken waardoor de fagot minder makkelijk speelt. Een veel voorkomend probleem is dat het es aan de wijde kant erg scherp is. Mooi vlakschuren (afbramen) zodat de binnenkant glad is doet wonderen!
Stap 2: gebruik een verlengstukje. Dit is een conisch buisje dat op de dunne kan van het es geplaatst wordt. De totale lengte van es en riet wordt daarmee langer.
Stap 3: Een langer es gebruiken is nog steeds de beste methode!
Stap 4: Als je alleen te hoog bent in de laagte is het mogelijk om een dikkere kurk op de U-bocht van 2,5 á 3 mm te laten plaatsen. Dit geeft meestal een goed resultaat heeft voor de laagte en nauwelijks effect heeft op de algemene stemming en zeker niet op de hoogte.
Stap 5: is een heel bijzondere omdat deze een paar bijeffecten geeft die verbazen.
Trek de baspijp 3 mm uit! De hele laagte wordt nog wat lager dus ook de lage D die toch altijd al te hoog was.
Nu het verbazingwekkende. De hoogte van de fagot gaat opeens veel beter klinken. Veel opener en briljanter. Het werkt bij de ene fagot meer dan bij een andere, maar het werkt altijd. Ik heb speciale ringen gemaakt die je over de tap van de baspijp kunt schuiven zodat de afstand altijd het zelfde is.
Zorg wel dat de tap goed blijft sluiten, doe eventueel wat extra garen om de tap.
Rubberring 3 mm voor baspijp kost € 2,00 (artikel 3712)
inclusief porto NL € 3,00, Europa € 3,50, Wereld € 4,00
Let op!
Een erg kort (nr. 000) of juist erg lang (nr. 4) es kan de onderlinge afstandverhoudingen van het riet naar de diverse toongaten verstoren, de knopen en buiken kunnen zo verschuiven dat stemmingsproblemen op de loer liggen.
Meestal ligt dat aan de speler zelf. Een contante juiste ademsteun en embouchure kunnen voor de niet volleerde fagottist een probleem zijn.
Let op. De meeste fagotten hebben de neiging om te hoog in de laagte te zijn en te laag in de hoogte.
Verdere oorzaken kunnen zijn een te slap riet, een slecht sluitend instrument en/of slecht passende tappen. Mocht dat niet het probleem zijn kan het zijn dat de fagot zelf te laag is ten opzichte van het orkest of andere medespelers.
Wat dan te doen?
Inkorten aan het begin van de buis geeft effect over het hele instrument!
Stap 1: Het es helemaal inschuiven en een korter es gebruiken. Dit lost in 90% van de gevallen het probleem op.
Stap 2: Het riet iets verder uitruimen zodat deze 2 mm verder op het es schuift.
(Let op. Te ver uitruimen kan instabiele noten geven.)
Stap 3: Een riet maken met een kortere schacht. Als je zelf rieten maakt gebruik hout 28-32-32-28.
Stap 4: Technische oplossingen (zie afraders) waarmee, zelfs de reparateur heel terughouden moet zijn.
Afraders
- Inkorten van het es kan, maar ik raad dat af. Aan de dunne kant inkorten betekent veel slijpwerk voordat het riet weer lekker op het es past. Inkorten aan de kurk kant kan een probleem geven omdat het pianomechaniek tuutje op het es niet meer goed afdicht.
Daarbij zijn goede essen te waardevol om er aan te zagen. Een korter es aanschaffen is dan de beste oplossing.
- Het es verder verzinken in de vleugel is ook altijd af te raden. Er kunnen grote problemen ontstaan met de voering van de fagot. De opname bus voor het es is er vaak apart ingezet en de overgang is erg kwetsbaar voor houtrot. Reparatie is kostbaar en kan de fagot enorm beschadigen.
- Inkorten van bijvoorbeeld het onderstuk (dunnere kurk bij de U-bocht) zal alleen een beetje effect hebben op de laagste noten, maar dat willen we helemaal niet want de laagte is meestal al te hoog.
Ik ben altijd te hoog
Net zoals je altijd te laag bent ligt het verschijnsel altijd te hoog vrijwel altijd aan de speler zelf. Een te stijf embouchure of een te stijf riet.
Mocht dat niet het probleem zijn kan het zijn dat de fagot zelf te hoog is ten opzichte van het orkest of andere medespelers.
Wat dan te doen?
Stap 1: het es uittrekken. Kan, maar de luchtkamer die ontstaat tussen het es en de vleugel kan turbulentie veroorzaken waardoor de fagot minder makkelijk speelt. Een veel voorkomend probleem is dat het es aan de wijde kant erg scherp is. Mooi vlakschuren (afbramen) zodat de binnenkant glad is doet wonderen!
Stap 2: gebruik een verlengstukje. Dit is een conisch buisje dat op de dunne kan van het es geplaatst wordt. De totale lengte van es en riet wordt daarmee langer.
Stap 3: Een langer es gebruiken is nog steeds de beste methode!
Stap 4: Als je alleen te hoog bent in de laagte is het mogelijk om een dikkere kurk op de U-bocht van 2,5 á 3 mm te laten plaatsen. Dit geeft meestal een goed resultaat heeft voor de laagte en nauwelijks effect heeft op de algemene stemming en zeker niet op de hoogte.
Stap 5: is een heel bijzondere omdat deze een paar bijeffecten geeft die verbazen.
Trek de baspijp 3 mm uit! De hele laagte wordt nog wat lager dus ook de lage D die toch altijd al te hoog was.
Nu het verbazingwekkende. De hoogte van de fagot gaat opeens veel beter klinken. Veel opener en briljanter. Het werkt bij de ene fagot meer dan bij een andere, maar het werkt altijd. Ik heb speciale ringen gemaakt die je over de tap van de baspijp kunt schuiven zodat de afstand altijd het zelfde is.
Zorg wel dat de tap goed blijft sluiten, doe eventueel wat extra garen om de tap.
Rubberring 3 mm voor baspijp kost € 2,00 (artikel 3712)
inclusief porto NL € 3,00, Europa € 3,50, Wereld € 4,00
Let op!
Een erg kort (nr. 000) of juist erg lang (nr. 4) es kan de onderlinge afstandverhoudingen van het riet naar de diverse toongaten verstoren, de knopen en buiken kunnen zo verschuiven dat stemmingsproblemen op de loer liggen.
Margaretha
op 17 Aug 2020